Bài viết tập trung vào những nội dung sau: 1. Tình hình phân phối, lưu thông của Việt Nam những năm đầu sau ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước 2. Quyết định làm cho sản xuất "bung ra" của Đảng Cộng sản Việt Nam 3. Các bước cải tiến phân phối, lưu thông.

Quá trình chuyển đổi từ phương tiện chạy bằng nhiên liệu hóa thạch (xăng, dầu) sang phương tiện chạy bằng điện (EV) đại diện cho một thời kỳ mới, rất quan trọng trong lịch sử vận tải. Vào lúc này, khi thế giới vật lộn với những thách thức về biến đổi khí hậu, ô nhiễm không khí và trữ lượng nhiên liệu hóa thạch ngày càng cạn kiệt, việc chuyển đổi sang xe điện được coi là một (...) bước quan trọng hướng tới một tương lai bền vững hơn. (shrink)

Khả năng sáng tạo là một trong những đặc điểm quan trọng phân biệt con người và các loài khác. Trong xã hội con người, sự sáng tạo cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra lợi thế cạnh tranh cho cá nhân và tổ chức. Vì sự sáng tạo phụ thuộc vào quá trình tư duy của cá nhân, nên thông tin đầu vào là yếu tố quan trọng để khởi sinh quá trình sáng tạo. Vấn đề (...) đặt ra là loại thông tin đầu vào nào tốt hơn cho sự sáng tạo: thông tin có cấu trúc hay phi cấu trúc? (shrink)

Quản lý lưu vực sông đóng một vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và tăng cường nguồn tài nguyên nước, phục hồi chức năng của đất, duy trì nguồn thức ăn và bảo vệ môi trường xung quanh. Tuy nhiên, sự tăng trưởng kinh tế và công nghiệp gần đây, cùng với việc mở rộng các khu đô thị, đã khiến các nguồn tài nguyên thiên nhiên, bao gồm cả tài nguyên nước, gặp nhiều ảnh hưởng tiêu cực (...) và gây tổn hại cho các dịch vụ hệ sinh thái quan trọng. Để đối phó với tình hình này, các sáng kiến bảo tồn và thực hành bền vững đã được phát triển nhằm bảo vệ các khu vực tự nhiên và những dịch vụ quan trọng của chúng. Các chương trình Chi trả cho Dịch vụ Hệ sinh thái (PES) đã ra đời với mục tiêu đảm bảo việc cung cấp liên tục các dịch vụ hệ sinh thái chất lượng cao thông qua hỗ trợ tài chính cho các nỗ lực bảo tồn. (shrink)

Nếu như năm 2022, Truyện ngụ ngôn Bói Cá bản tiếng Anh hoàn tất và đến được quầy hàng, thì năm 2023, bài viết có nguồn gốc suy nghĩ từ ngụ ngôn, kèm theo chương trình nghiên cứu về môi trường, biến đổi khí hậu với bóng dáng Bói Cá hiện diện rõ nét, cũng ra đời.

Quản lý lưu vực sông đóng một vai trò quan trọng trong việc bảo tồn và tăng cường nguồn tài nguyên nước, phục hồi chức năng của đất, duy trì nguồn thức ăn và bảo vệ môi trường xung quanh. Tuy nhiên, sự tăng trưởng kinh tế và công nghiệp gần đây, cùng với việc mở rộng các khu đô thị, đã khiến các nguồn tài nguyên thiên nhiên, bao gồm cả tài nguyên nước, gặp nhiều ảnh hưởng tiêu cực (...) và gây tổn hại cho các dịch vụ hệ sinh thái quan trọng. (shrink)

Quá trình chuyển đổi từ phương tiện chạy bằng nhiên liệu hóa thạch (xăng, dầu) sang phương tiện chạy bằng điện (EV) đại diện cho một thời kỳ mới, rất quan trọng trong lịch sử vận tải. Vào lúc này, khi thế giới vật lộn với những thách thức về biến đổi khí hậu, ô nhiễm không khí và trữ lượng nhiên liệu hóa thạch ngày càng cạn kiệt, việc chuyển đổi sang xe điện được coi là một (...) bước quan trọng hướng tới một tương lai bền vững hơn. Bài viết này khám phá những lý do đằng sau quá trình chuyển đổi này, những lợi ích mà nó mang lại, cùng với những thách thức mà quá trình chuyển đổi đó buộc phải đối diện. Bên cạnh đó, còn có những tác động phức tạp quá trình chuyển đổi có thể tạo nên đối với xã hội và cả môi trường. (shrink)

Thông tin là nguyên liệu quan trọng trong đời sống hiện đại. Dường như, đô thị là nơi tập trung nhiều thông tin hơn cả, do hệ thống hạ tầng được đầu tư tốt, và thói quen tiêu dùng thông tin cũng phổ biến. Ngoài ra, tính sẵn sàng chi trả cho thông tin có giá trị cũng làm cho nền kinh tế dựa trên thông tin phát đạt ở đô thị. Tuy nhiên, cũng vì vậy mà nguồn gốc thiên (...) nhiên của một lượng thông tin vô giá trong đời sống con người đã tích tụ cả ngàn năm, đôi khi chưa được nhận thức đúng mức. (shrink)

Sự ủng hộ và hỗ trợ của cộng đồng dân cư đối với các chính sách bảo tồn hệ sinh thái biển và ven biển là quan trọng và cần thiết. Tuy nhiên, các nghiên cứu đa quốc gia hiện nay về các yếu tố tác động đến vấn đề này vẫn còn nhiều thiếu sót. Hơn nữa, các nghiên cứu liên quan đến biến đổi khí hậu có khả năng làm suy giảm sự ủng hộ hành vi bảo tồn (...) biển và ven biển vẫn còn nhiều hạn chế. Cho nên, nghiên cứu này được thực hiện nhằm tìm hiểu các tác động của nhận thức liên quan đến biến đổi khí hậu của các bên liên quan đối với sự sẵn sàng hỗ trợ bảo vệ biển. Nghiên cứu áp dụng phương pháp Bayesian Mindsponge Framework (BMF) cho tập dữ liệu gồm 709 cá nhân liên quan tới hệ sinh thái biển và ven biển ở 42 quốc gia, thuộc dự án MaCoBioS, được tài trợ bởi Ủy ban Châu Âu. Kết quả phân tích chỉ ra rằng cá nhân có suy nghĩ rằng xã hội đang làm nhiều việc để giải quyết tác động của biến đổi khí hậu, phát triển công nghệ có thể giúp giải quyết các vấn đề môi trường, và việc ứng phó với biến đổi khí hậu sẽ gây thiệt hại cho kinh tế đất nước sẽ có xu hướng không sẵn sàng hỗ trợ bảo vệ biển hơn. Dựa trên kết quả này, chúng tôi gợi ý rằng việc nâng cao nhận thức và kiến thức của các cộng đồng dân cư gắn liền với biển có thể giúp tăng cường hành động và cải thiện sự đồng hành, hỗ trợ của chính họ đối với các chương trình bảo tồn đại dương và ven biển. Xa hơn nữa, những nhận thức này sẽ là nền tảng cho việc xây dựng văn hóa thặng dư sinh thái. (shrink)

- Sự phát triển của công nghệ thông minh đã khiến bài toán về mô hình hóa quá trình chắt lọc từ biển thông tin hỗn loạn để tạo ra tri thức hữu ích ngày càng trở nên cấp thiết. Bài viết giới thiệu mô hình hành vi chấp nhận công nghệ qua tiếp biến văn hóa mindsponge, gọi tắt là mô hình MTAM. - Lý thuyết về sự sàng lọc qua tiếp biến văn hóa về công nghệ cho chúng (...) ta ba gợi ý để giảm bớt sự hỗn loạn của biển thông tin. - Ưu tiên trong việc làm rõ về giá trị cốt lõi của cá nhân và tổ chức, qua đó phân tích sự tính tương thích của các hệ thống công nghệ mới, thông tin mới với các giá trị đó. - Việc phát triển chuyên môn sâu, có tính kỉ luật giúp nền tảng bộ lọc thông tin của các cá nhân và tổ chức trở nên mạch lạc hơn. - Cuối cùng, việc đổi mới và sáng tạo để thích nghi trong điều kiện chuyển đổi số và công nghệ phát triển như vũ bão là quá trình đồng thời phản tỉnh về giá trị cốt lõi, kỉ luật phát triển chuyên môn sâu, nhằm tạo ra kết nối thông tin mới có tính giải thích, suy phóng cao. -/- . (shrink)

Bài viết trình bày một số triển khai mới trong quá trình phát triển bổ sung các luận điểm sâu hơn cho hệ thống phát triển và quản trị quá trình sản xuất tri thức / phát kiến kỹ thuật-công nghệ của nhóm nghiên cứu AISDL, thường được gọi tắt là hệ thống lý thuyết SM3D.

Rõ ràng, cây vối đã trổ hoa rất đúng lúc, như duyên trời đất tạo nên. Mà cũng chỉ một cây trong số nhiều cây đang được mong chờ.

Trong thời đại hiện nay, chúng ta thường cảm thấy bị choáng ngợp bởi sự hỗn loạn của thế giới bên ngoài và khao khát những khoảnh khắc tỉnh thức. “Meandering Sobriety” (tạm dịch “Lang thang trong sự tỉnh thức”) của PGS.TS Vương Quân Hoàng (Trường Đại học Phenikaa và Quỹ Phát triển Khoa học và Công nghệ Quốc gia - NAFOSTED) có thể mang đến cho độc giả những khoảnh khắc đó qua tuyển tập truyện ngắn hài hước và (...) giàu tính suy tưởng. Cuốn sách hiện đang được xếp hạng thứ nhất trong danh sách các tựa sách nhận được nhiều đơn hàng nhất về Triết học của Amazon (Amazon Bestsellers). Ở Amazon US (toàn cầu), Amazon AU (Úc) và Amazon JP (Nhật), sách đang được xếp hạng thứ hai trong cùng hạng mục. (shrink)

Giải quyết biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường đang và sẽ là thách thức lớn của nhân loại trong thế kỷ 21. Con người không còn nhiều thời gian để sửa chữa, phục hồi đưa hệ sinh thái môi trường (tự nhiên) trở về trạng thái an toàn. Trong khi các nỗ lực trong thời gian qua chưa thực sự hiệu quả thì COP26 mở ra cơ hội lớn để nhân loại tiến gần đến mục tiêu kiềm (...) chế nhiệt độ của trái đất không vượt quá 1.5 độ C. Mặc dù Việt Nam cùng với 146 quốc gia trên thế giới đã có cam kết mạnh mẽ nhất trong việc giảm phát thải vào năm 2050, tuy nhiên việc cụ thể hóa cam kết thông qua các giải pháp sáng tạo là rất quan trọng. Sử dụng (áp dụng, vận dụng) hệ sáng tạo 3D và nguyên lý bán dẫn giá trị, tác giả đề xuất hệ sinh thái “giải pháp trụ cột” cần thực hiện gồm có tăng cường thông tin, truyền thông, nghiên cứu khoa học về môi trường (biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường...); xây dựng, chuyển đổi và nâng cao văn hóa và môi trường; đẩy mạnh phát triển kinh tế gia tăng phúc lợi; xây dựng (chuyển đổi) lớp doanh nhân có văn hóa, trách nhiệm môi trường; tăng cường mở rộng sự hợp tác quốc tế về mọi mặt đặc biệt là trong lĩnh vực kinh tế, truyền thông và khoa học; và thực thi các giải pháp nêu trên một cách kỷ luật. (shrink)

Nếu nhìn qua lăng kính lý thuyết mindsponge, thông tin trong thế giới vật lý là khách quan, nhưng cách mà con người hiểu và tận dụng thông tin đó sẽ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố chủ quan. Trong thực tế, mức độ mà con người có thể hiểu và tận dụng một vật hoặc sự kiện phụ thuộc vào khả năng tư duy của họ để tưởng tượng các khả năng có thể xảy ra. Khả năng tư (...) duy này bị hạn chế bởi tập hợp thông tin tồn tại trong tâm trí, tạo ra một ranh giới chủ quan (subjective boundary) cho sự tưởng tượng. (shrink)

We respond to Moseley and Wilkinson's defense of inner speech models of AVH.

Both biodegradable and non-biodegradable solid wastes are found in religious or worship places. Biodegradable waste consists of fruits, flowers, leaves, prepared food items, plantations, sweets and non-biodegradable waste consists of plastic covers, plastic plates, plastic cups, metal pieces, flags and so on. These were found during festivals, functions, yatras, urus, massive gatherings, and weddings in religious places. Large gatherings led to huge dumping of solid wastes in and around the religious places. The vendors and street hawkers after selling their goods (...) used to dump the leftover wastes near these places during the pre-pandemic period. During the pandemic outbreak from April 2020 to August 2020, the religious places were shut to the public leading to minimal or zero solid waste production. During lockdown relaxation from September 2020, these places were sanitized; people were restricted with minimal gatherings and instructed to follow COVID appropriate behaviour. Similarly during the second wave lockdown from May 2021 to August 2021, people were not allowed to visit these places which led to the reduction of solid waste production in religious places leading to reduction of air, water and soil pollution. (shrink)

In the remainder of this article, we will disarm an important motivation for epistemic contextualism and interest-relative invariantism. We will accomplish this by presenting a stringent test of whether there is a stakes effect on ordinary knowledge ascription. Having shown that, even on a stringent way of testing, stakes fail to impact ordinary knowledge ascription, we will conclude that we should take another look at classical invariantism. Here is how we will proceed. Section 1 lays out some limitations of previous (...) research on stakes. Section 2 presents our study and concludes that there is little evidence for a substantial stakes effect. Section 3 responds to objections. The conclusion clears the way for classical invariantism. (shrink)

Matti Eklund (2017) has argued that ardent realists face a serious dilemma. Ardent realists believe that there is a mind-independent fact as to which normative concepts we are to use. Eklund claims that the ardent realist cannot explain why this is so without plumping in favor of their own normative concepts or changing the topic. The paper first advances the discussion by clarifying two ways of understanding the question of which normative concepts to choose: a theoretical question about which concepts (...) have the abstract property of being normatively privileged and a further practical question of which concepts we are to choose even granting some concepts are thus privileged. I argue that the ardent realist’s best bet for answering the theoretical question while avoiding Eklund’s dilemma is to provide a real definition of this property. I point out the difficulties for providing such a definition. I then argue that even with an answer to the theoretical question, the ardent realist faces a further dilemma in answering the practical question. In sum, though I see no knock-down argument against ardent realism, it may nonetheless die a death by a thousand cuts. I close by considering a deeper reason for why ardent realism is so difficult to defend: every argument starts somewhere. It is unclear how there can be an Archimedean point that makes no reference to any normative concepts that can nonetheless be employed to convince everyone to adopt ours. I then briefly propose two options for someone still inclined towards realism: (i) accept that our normative concepts are normatively privileged without attempting to explain why this is so, or (ii) be less ardent and accept a perspective-dependent account of normativity. (shrink)

What distinguishes low, middle, and high art? In this article, I give an ameliorative analysis of these concepts. On what I call the Capacity View, the distinction between low, middle, and high art depends on the relation between an artwork’s perceiver (specifically her aesthetic responsive capacities) and the perceived artwork. Though the Capacity View may not align perfectly with folk usage, the view is worth our attention due to three attractive upshots. First, it explains how an artwork’s status level can (...) be elevated or lowered over time and why biases can lead to mistaken judgments about such statuses. Second, it sheds light on the idea of cultural inheritance and why certain forms of aesthetic deference may be justified. Finally, it explains how high, middle, and low art each make distinctive contributions to the good life. (shrink)

The rationalist lover accepts that whom she ought to love is whom she has most reason to love. She also accepts that the qualities of a person are reasons to love them. This seems to suggest that if the rationalist lover encounters someone with better qualities than her beloved, then she is rationally required to trade up. In this paper, I argue that this need not be the case and the rationalist lover can have just about as normal if not (...) a better romantic life than anyone could hope for. This is because we often do possess most reason to love our beloveds. To see why this is so, we have to think more carefully about (i) how we come to possess reasons for love and (ii) the higher-order reasons that govern whether we should seek or refrain from possessing said reasons. Reflection on these issues leads to what I call the Possession-Commitment Account of Love’s Reasons. I use this account to address additional worries for love rationalism and highlight how being rational about love can potentially get us out of romantic messes. I conclude that if being a rationalist about love is plausible after all, then we have reason to hope that being rational about other areas of our practical lives is plausible as well. (shrink)

This article examines whether people share the Gettier intuition (viz. that someone who has a true justified belief that p may nonetheless fail to know that p) in 24 sites, located in 23 countries (counting Hong-Kong as a distinct country) and across 17 languages. We also consider the possible influence of gender and personality on this intuition with a very large sample size. Finally, we examine whether the Gettier intuition varies across people as a function of their disposition to engage (...) in “reflective” thinking. (shrink)

Does the Ship of Theseus present a genuine puzzle about persistence due to conflicting intuitions based on “continuity of form” and “continuity of matter” pulling in opposite directions? Philosophers are divided. Some claim that it presents a genuine puzzle but disagree over whether there is a solution. Others claim that there is no puzzle at all since the case has an obvious solution. To assess these proposals, we conducted a cross-cultural study involving nearly 3,000 people across twenty-two countries, speaking eighteen (...) different languages. Our results speak against the proposal that there is no puzzle at all and against the proposal that there is a puzzle but one that has no solution. Our results suggest that there are two criteria—“continuity of form” and “continuity of matter”— that constitute our concept of persistence and these two criteria receive different weightings in settling matters concerning persistence. (shrink)

Is behavioral integration (i.e., which occurs when a subjects assertion that p matches her non-verbal behavior) a necessary feature of belief in folk psychology? Our data from nearly 6,000 people across twenty-six samples, spanning twenty-two countries suggests that it is not. Given the surprising cross-cultural robustness of our findings, we suggest that the types of evidence for the ascription of a belief are, at least in some circumstances, lexicographically ordered: assertions are first taken into account, and when an agent sincerely (...) asserts that p, non-linguistic behavioral evidence is disregarded. In light of this, we take ourselves to have discovered a universal principle governing the ascription of beliefs in folk psychology. (shrink)

Presenting the case against legalizing euthanasia, this paper refers mainly to two clinical facts. First that, in the majority of cases, a wish to die is a symptom of depression; and second, that depression affects rational decision making. Since a depressive individual is not fully competent, it is a mistake to resort to that individual's autonomy. One should recall that a subclinical depressive state is an object of treatment, and safeguards are necessary lest this state should be an object of (...) euthanasia or assisted suicide. (shrink)

Background: Facial attractiveness influences our perceptions of others, with beautiful faces reaping societal rewards and anomalous faces encountering penalties. The purpose of this study was to determine associations of visual attention with bias and social dispositions toward people with facial anomalies. -/- Methods: Sixty subjects completed tests evaluating implicit bias, explicit bias, and social dispositions before viewing publicly available images of preoperative and postoperative patients with hemifacial microsomia. Eye-tracking was used to register visual fixations. -/- Results: Participants with higher implicit (...) bias scores fixated significantly less on the cheek and ear region preoperatively (P = 0.004). Participants with higher scores in empathic concern and perspective taking fixated more on the forehead and orbit preoperatively (P = 0.045) and nose and lips (P = 0.027) preoperativel. -/- Conclusions: Participants with higher levels of implicit bias spent less visual attention on anomalous facial anatomy, whereas participants with higher levels of empathic concern and perspective taking spent more visual attention on normal facial anatomy. Levels of bias and social dispositions such as empathy may predict layperson gaze patterns toward those with facial anomalies and provide insights to neural mechanisms underlying the "anomalous is bad" paradigm. (shrink)

Background: Facial proportionality and symmetry are positively associated with perceived levels of facial attractiveness. -/- Objective: The aims of this study were to confirm and extend the association of proportionality with perceived levels of attractiveness and character traits and determine differences in attractiveness and character ratings between "anomalous" and "typical" faces using a large dataset. -/- Methods: Ratings of 597 unique individuals from the Chicago Face Database were used. A formula was developed as a proxy of relative horizontal proportionality, where (...) a proportionality score of "0" indicated perfect proportionality and more negative scores indicated less proportionality. Faces were categorized as "anomalous" or "typical" by 2 independent reviewers based on physical features. -/- Results: Across the ratings for all faces, Spearman correlations revealed greater proportionality was associated with attractiveness ( ρ = 0.292, P < 0.001) and trustworthiness ( ρ = 0.193, P < 0.001), while lesser proportionality was associated with impressions of anger (ρ = 0.132, P = 0.001), dominance (ρ = 0.259, P < 0.001), and threateningness ( ρ = 0.234, P < 0.001). Mann-Whitney U tests revealed the typical cohort had significantly higher levels of proportionality (-13.98 versus -15.14, P = 0.030) and ratings of attractiveness (3.39 versus 2.99, P < 0.001) and trustworthiness (3.48 versus 3.35, P < 0.001). -/- Conclusions: This study demonstrated that facial proportionality is not only significantly associated with higher ratings of attractiveness, but also associated with judgements of trustworthiness. Proportionality plays a role in evoking negative attributions of personality characteristics to people with facial anomalies. (shrink)

In this paper, as an extension of CI-algebras, we discuss the new notions of Neutro-CI-algebras and Anti-CI-algebras. First, some examples are given to show that these definitions are different. We prove that any proper CI-algebra is a Neutro-BE-algebra or Anti-BE-algebra. Also, we show that any NeutroSelf-distributive and Anti-Commutative CI-algebras are not BE-algebras.

Sự tiến bộ nhanh chóng của các nền tảng Công nghệ Thông tin (CNTT) và ngôn ngữ lập trình đã làm thay đổi hình thái vận động và phát triển của xã hội loài người. Không gian mạng và các tiện ích đi kèm ngày càng được mở rộng, dẫn đến sự chuyển dịch dần từ đời sống trong thế giới thực sang đời sống trong thế giới ảo (còn gọi là không gian mạng hay không gian số). Sự (...) mở rộng và phát triển của các Mô hình Xử lý Ngôn ngữ Tự nhiên (Natural Language Processing – NLP) và Mô hình Ngôn ngữ Lớn (Large Language Model – LLM) thể hiện những đặc điểm giống con người về lập luận, nhận thức, sự chú ý và sáng tạo đã giúp con người vượt qua rào cản về khả năng vận hành. Đi kèm với các tiềm năng to lớn của AI là những lỗ hổng bảo mật mới và các rủi ro về an ninh thông tin phức tạp hơn. Khi xã hội vẫn đang cố gắng chuyển mình sang giai đoạn mới để có thể thích ứng với sự biến đổi công nghệ, cuộc cách mạng AI lại tiếp tục diễn ra đòi hỏi chúng ta phải suy nghĩ lại quỹ đạo của quá trình chuyển đổi xã hội vì nó có thể làm trầm trọng hơn các rủi ro an ninh thông tin được trình bày ở trên. Cụ thể, xã hội cần tiến hóa như thế nào để có thể bắt kịp với sự biến đổi mang tính đột phá tạo ra bởi làn sóng công nghệ AI hiện nay? Làm sao để quản lý và tận dụng sức mạnh của chúng trong khi vẫn đảm bảo được an ninh thông tin khi không gian và thời gian sống trong thế giới ảo của chúng ta ngày càng tăng? Phần hai và cũng là phần cuối của bài viết sẽ giúp làm sáng tỏ cách con người tương tác với AI và các quyền tự do vận dụng AI cho mục đích cá nhân có ảnh hưởng như thế nào đối với an ninh thông tin trên không gian mạng, cũng như là vai trò của chính phủ, doanh nghiệp, và người dân trong việc đảm bảo an ninh thông tin. (shrink)

Chờ mãi, rồi bài viết rất nhiều suy ngẫm về loài chim bói cá cũng chuyển từ trạng thái chờ sang thực sự xuất bản.

Vào thời kỳ khai sáng, để trao đổi ý tưởng khoa học, các nhà triết học và sử học tự nhiên thường xuất bản chung một quyển sách và viết thư cho nhau. Điều này tạo tiền đề cho việc thành lập các hội và các tạp chí khoa học đầu tiên trên thế giới. Các hội học thuật bao gồm Viện Hàn lâm Khoa học Leopoldina (năm 1652), Hội Hoàng gia Luân Đôn (1660), và Học viện Khoa học Pháp (...) (1666). Tạp chí khoa học đầu tiên là Journal des sçavans (tháng 01/1665) và ngay sau đấy là Philosophical Transactions of The Royal Society (tháng 03/1665). Việc xuất hiện các tạp chí học thuật có thể xem như là kết quả của một quá trình “tiến hóa”, trong đó giới khoa học cố gắng tìm cách cải thiện hiệu suất và hiệu quả của việc lưu thông và trao đổi các thông tin khoa học. Tuy nhiên, khi số lượng thông tin tăng nhanh chóng, việc đảm bảo chất lượng là một trong những ưu tiên hàng đầu của giới khoa học. Nhu cầu này dẫn đến sự xuất hiện của hệ thống bình duyệt và gần đây là cơ chế rút bài báo khoa học. (shrink)

Vào thời kỳ khai sáng, để trao đổi ý tưởng khoa học, các nhà triết học và sử học tự nhiên thường xuất bản chung một quyển sách và viết thư cho nhau. Điều này tạo tiền đề cho việc thành lập các hội và các tạp chí khoa học đầu tiên trên thế giới. Các hội học thuật bao gồm Viện Hàn lâm Khoa học Leopoldina (năm 1652), Hội Hoàng gia Luân Đôn (1660), và Học viện Khoa học Pháp (...) (1666). Tạp chí khoa học đầu tiên là Journal des sçavans (tháng 01/1665) và ngay sau đấy là Philosophical Transactions of The Royal Society (tháng 03/1665). Việc xuất hiện các tạp chí học thuật có thể xem như là kết quả của một quá trình “tiến hóa”, trong đó giới khoa học cố gắng tìm cách cải thiện hiệu suất và hiệu quả của việc lưu thông và trao đổi các thông tin khoa học. Tuy nhiên, khi số lượng thông tin tăng nhanh chóng, việc đảm bảo chất lượng là một trong những ưu tiên hàng đầu của giới khoa học. Nhu cầu này dẫn đến sự xuất hiện của hệ thống bình duyệt và gần đây là cơ chế rút bài báo khoa học. (shrink)

Trung Quốc là nền kinh tế lớn hàng đầu thế giới, vận hành với hiệu suất cao để đáp ứng nhu cầu sinh kế của hơn 1,4 tỷ người dân, và cung cấp một lượng hàng hóa công nghệ, tiêu dùng và cả nông phẩm tới thế giới. Hệ quả tất yếu của quá trình tăng trưởng liên tục hơn 4 thập niên là việc sử dụng tài nguyên, và trong quá trình sản xuất, chế tạo, chế biến cũng sản (...) sinh ra một lượng khí nhà kính (GHG) tích lũy khổng lồ phát thải vào khí quyển. Trong một thống kê được đăng trên The Guardian năm 2017, thế giới đã nhận thấy trong giai đoạn 1988-2015, 100 tổ hợp công nghiệp hàng đầu thế giới chịu trách nhiệm cho việc phát thải tới 71% tổng tồn lượng GHG trong khí quyển. Dẫn đầu danh sách này trên phương diện quốc gia là Trung Quốc, với thống kê chỉ 5 đại công ty Trung Quốc đã chiếm tới gần 17% tổng lượng phát thải, trong đó tổ hợp ngành than có trách nhiệm lớn nhất, tới 14,32%. Sau những tiến bộ công nghệ vượt bậc cũng như tích lũy thặng dư nền kinh tế, quá trình hiện đại hóa ở Trung Quốc sang thời kỳ Chủ tịch Tập Cận Bình đã chuyển hướng sang bảo vệ môi trường với các mục tiêu phát thải nghiêm ngặt. Chẳng hạn như xác định nhóm ngành sản xuất gang thép với vai trò lớn trong mục tiêu giảm phát thải GHG, chính phủ và lãnh đạo công nghiệp liên tục tìm kiếm giải pháp cho sự hạn chế nguồn tài nguyên, thúc đẩy khuếch tán công nghệ, ứng dụng tiến bộ trong giảm phát thải và thu giữ, chôn lấp các-bon, thích hợp với ngành thép, dựa trên đánh giá bằng hệ thống phân tích hướng tới giải quyết mục tiêu biến đổi khí hậu có tên viết tắt “C3IAM/NET-IS.”. (shrink)

Giới trí thức (giới tinh hoa) có vai trò quan trọng vào quá trình xây dựng và phát triển đất nước. Và điều quan trọng là trí thức đóng góp vào sự “thức tỉnh” xã hội [1]. Trí thức mạnh thì khoa học mạnh, khoa học mạnh thì dân trí tăng cao (khai/tăng dân trí), dân trí cao thì đất nước thịnh cường văn minh (hậu dân sinh). Muốn có tầng lớp trí thức mạnh thì phải tìm ra được trí (...) thức thật và sau đó tạo điều kiện phù hợp để họ phát triển, đóng góp/cống hiến cho đất nước. (shrink)

Trước những khó khăn và thách thức của các nhà khoa học trẻ và các nhà khoa học ở những nước đang phát triển do thiếu tài nguyên và cơ hội được tiếp cận với các kiến thức và phương pháp nghiên cứu bài bản…, các nhà khoa học Việt Nam đã phát triển nền tảng Cổng thông tin SM3D hỗ trợ đào tạo phương pháp nghiên cứu khoa học xã hội cho các nhà khoa học. Sau gần 2 năm (...) được triển khai, Cổng thông tin SM3D được đánh giá là một trong những sáng kiến đóng góp tiêu biểu của khoa học Việt Nam cho cộng đồng khoa học quốc tế, đặc biệt là đối với các nước đang phát triển. (shrink)

Vấn đề biến đổi khí hậu đang đặt ra một bài toán quan trọng và đòi hỏi sự hợp tác ngay từ tất cả mọi người, bao gồm cả cá nhân, chính phủ và doanh nghiệp. Không có gì ngạc nhiên khi hoạt động của con người, đặc biệt là ở các nước phát triển như Hoa Kỳ, góp phần lớn vào việc phát thải khí nhà kính. Hơn nữa, các nghiên cứu mới đây đã rõ ràng cho thấy rằng (...) 1% dân số giàu nhất trên thế giới đang đóng góp tới hơn 30% lượng khí thải này. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá các thách thức mà văn hóa tiêu dùng đã và đang làm trầm trọng hơn vấn đề biến đổi khí hậu, và đề xuất rằng việc chuyển đổi sang lối sống đơn giản và tiết kiệm có thể là một giải pháp hiệu quả trong cuộc cuộc chiến chống biến đổi khí hậu. (shrink)

Sự tiến bộ nhanh chóng của các nền tảng Công nghệ Thông tin (CNTT) và ngôn ngữ lập trình đã làm thay đổi hình thái vận động và phát triển của xã hội loài người. Không gian mạng và các tiện ích đi kèm ngày càng được mở rộng, dẫn đến sự chuyển dịch dần từ đời sống trong thế giới thực sang đời sống trong thế giới ảo (còn gọi là không gian mạng hay không gian số). Sự (...) mở rộng và phát triển của các Mô hình Xử lý Ngôn ngữ Tự nhiên (Natural Language Processing – NLP) và Mô hình Ngôn ngữ Lớn (Large Language Model – LLM) thể hiện những đặc điểm giống con người về lập luận, nhận thức, sự chú ý và sáng tạo đã giúp con người vượt qua rào cản về khả năng vận hành. Đi kèm với các tiềm năng to lớn của AI là những lỗ hổng bảo mật mới và các rủi ro về an ninh thông tin phức tạp hơn. Khi xã hội vẫn đang cố gắng chuyển mình sang giai đoạn mới để có thể thích ứng với sự biến đổi công nghệ, cuộc cách mạng AI lại tiếp tục diễn ra đòi hỏi chúng ta phải suy nghĩ lại quỹ đạo của quá trình chuyển đổi xã hội vì nó có thể làm trầm trọng hơn các rủi ro an ninh thông tin được trình bày ở trên. Cụ thể, xã hội cần tiến hóa như thế nào để có thể bắt kịp với sự biến đổi mang tính đột phá tạo ra bởi làn sóng công nghệ AI hiện nay? Làm sao để quản lý và tận dụng sức mạnh của chúng trong khi vẫn đảm bảo được an ninh thông tin khi không gian và thời gian sống trong thế giới ảo của chúng ta ngày càng tăng? Phần một của bài viết sẽ bàn về các vấn đề và rủi ro ảnh hưởng đến an ninh thông tin trong kỷ nguyên AI, cũng như là vai trò, lợi thế, và cơ hội của việc vận dụng AI cho mục đích đảm bảo an ninh thông tin. (shrink)

Năm 2023 là năm cực kỳ thách thức cho hầu hết mọi người, bao gồm đội ngũ chúng tôi. Sự khó khăn của năm 2023 tạo ra một bầu không khí đầy hỗn loạn, bế tắc, và bất ổn. Trong bầu không khí này, hoàn thành được việc thôi đã là một niềm vui to lớn. Chính vì thế, đội ngũ chúng tôi đã nhất quán với tôn chỉ: định tâm tạo ra các sản phẩm suy nghĩ hay, có giá (...) trị, không phân tán và sao nhãn vào các việc khác. Cũng nhờ vào tôn chỉ này mà chúng tôi đã hoàn thành được một số sản phẩm sắc nét và mang đậm dấu ấn của hệ sinh thái tư duy “nhà trồng” với tinh thần sảng khoái và phóng khoáng của ông Bói cá. (shrink)

Trong cuộc sống hằng ngày của chúng ta, khoa học và công nghệ dường như có thể thấy được ở bất cứ đâu. Vì thế, chúng ta đều có nhu cầu tích hợp và sử dụng các thông tin khoa học cho các cân nhắc quan trọng, ví dụ như những quyết định về chăm sóc y tế, an toàn thực phẩm, đầu tư, sáng tạo, và biến đổi khí hậu. Truyền thông khoa học là việc cực kỳ quan trọng (...) vì nó giúp chuyển hóa các kết quả nghiên cứu khoa học (thông tin đã được phần nào kiểm chứng thông qua quá trình đánh giá nghiêm ngặt) thành một phần của kiến thức tập thể được ứng dụng trong cuộc sống hàng ngày. Các kiến thức này sẽ giúp làm tăng sự hiệu quả và phù hợp của quá trình đưa ra quyết định và hành động các cá nhân trong tập thể đấy. (shrink)

Trong một số mới xuất bản của PNAS (Viện hàn lâm khoa học Hoa Kỳ), các nhà nghiên cứu thuộc Florida Atlantic University đã công bố một nghiên cứu công phu, phát hiện thời điểm trỗi dậy của “cái biết có ý thức” (conscious awareness), một ý niệm rất quan trọng đối với quá trình nhận thức và phát triển ý thức của con người. Một ý nghĩa rất sâu sắc của kết quả nghiên cứu này có liên quan tới (...) thế giới tự nhiên, đa dạng sinh thái, và thời gian con người có thể trở nên khỏe mạnh tinh thần khi sống giữa thiên nhiên, tới mức tác giả Weir viết trên Monitor on Psychology [6]: “Thậm chí chỉ âm thanh của tự nhiên cũng có tính chất phục hồi sinh lực”. Như thế, những nỗ lực của con người bảo tồn không gian thiên nhiên, môi sinh và sự đa dạng sinh học, kiểu hình sự sống, cũng chính là bảo tồn nguồn gốc nhận thức, trí khôn, tiếp cận xử lý thông tin, mà những bạn trẻ 3 tháng tuổi trong nghiên cứu đã giúp chúng ta dần hiểu ra. Khi những thông tin từ môi trường được tiếp nhận, xây dựng, lưu trữ, và mở rộng thành các phạm vi ảnh hưởng chủ quan (subjective sphere of influence) trong tâm trí, nó sẽ giúp ta thực hiện các suy nghĩ và hành động có nhận thức rõ ràng, chuẩn xác, và hiệu quả hơn. Đây có lẽ cũng là cách chúng ta học hỏi và xây dựng hệ văn hóa, cũng như tiếp nhận tri thức và tạo ra sự đổi mới sáng tạo trong các khía cạnh của cuộc sống, cụ thể là khoa học công nghệ. Cho nên giá trị thật của không gian thiên nhiên, môi sinh và sự đa dạng sinh học, kiểu hình sự sống rõ ràng không thể nào chỉ tương đương với các món “khoái khẩu” hoặc là doanh số bán vé, thu dịch vụ khách tham quan tại các khu vực bảo tồn được. (shrink)

Hậu quả và ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, mất đa dạng sinh thái, và suy thoái môi trường đang dần trở nên rõ ràng hơn. Điều này cũng kéo theo sự gia tăng nhanh chóng các mâu thuẫn và xung đột xã hội. Chính vì thế, trong những năm gần đây, việc kiện tụng liên quan đến môi trường đang ngày trở nên nhiều hơn, và quy mô cũng lớn hơn, đặc biệt là giữa các công ty và (...) nhà hoạt động môi trường. Những vụ kiện này thường xoay quanh các vấn đề quan trọng như biến đổi khí hậu, ô nhiễm, khai thác tài nguyên hủy hoại môi trường sống, gây rối loạn hệ sinh thái, hủy diệt đa dạng sinh học, và tiêu diệt nguồn sinh kế của người dân. Để đạt được các mục tiêu giảm biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và môi sinh, đồng thời đảm bảo sự phát triển bền vững, cũng như là công lý cho cả con người và thiên nhiên, chính quyền và hệ thống tư pháp cần hiểu rõ bản chất bản chất của các mâu thuẫn dẫn đến cuộc chiến pháp lý về môi trường. Bài viết này có mục đích tìm hiểu bối cảnh phức tạp của các cuộc chiến pháp lý về môi trường, làm sáng tỏ tầm quan trọng và kết quả tiềm tàng của chúng, từ đó chỉ ra một số lỗ hổng pháp lý và khiếu kiện môi trường tại Việt Nam. (shrink)

Nền kinh tế nước ta đang chuyển biến mạnh mẽ từ nền kinh tế bao cấp sang kinh tế thị trường, nhất là từ khi nước ta gia nhập WTO. Đảng và chính phủ đã đề ra rất nhiều các chính sách để cải tiến các thể chế quản lý nền kinh tế và tài chính. Thị trường chứng khoán Việt Nam đã ra đời và đang đóng một vai trò quan trọng trong việc huy động vốn phục vụ (...) cho việc phát triển nền kinh tế quốc dân. Việc phân tích tác động của các chính sách đến nền kinh tế vĩ mô và nền tài chính, những đối sách của chính phủ ta và chính phủ các nước đối với cuộc khủng khoảng tài chính toàn cầu là các vấn đề rất thời sự đang thu hút sự chú ý của nhiều nhà kinh tế và toán học. (shrink)

Trong một doanh nghiệp, đặc biệt là những doanh nghiệp có quy mô lớn, là một tập hợp những con người khác nhau về trình độ chuyên môn, trình độ văn hóa, mức độ nhận thức, quan hệ xã hội, vùng miền địa lý, tư tưởng văn hóa… chính sự khác nhau này tạo ra một môi trường làm việc đa dạng và phức tạp. Bên cạnh đó, với sự cạnh tranh gay gắt của nền kinh tế thị trường và (...) xu hướng toàn cầu hóa, buộc các doanh nghiệp để tồn tại và phát triển phải liên tục tìm tòi những cái mới, sáng tạo và thay đổi cho phù hợp với thực tế. Việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp sẽ góp phần quảng bá thương hiệu của doanh nghiệp. Hơn thế nữa, văn hóa doanh nghiệp chính là tài sản vô hình chắp cánh cho sự phát triển bền vững của mỗi doanh nghiệp trước những đòi hỏi ngày càng khắt khe của thực tiễn. (shrink)

Ngày xuân, đi du xuân trên Internet. Có thời gian lang thang tìm đọc, cũng là niềm vui với người làm nghề nghĩ-viết. Thế rồi, tình cờ ghé thăm cửa “đền” ETH Zürich, bỗng lại có một niềm vui khác: gặp lại “người quen”. Ấy chính là cuốn sách A New Theory of Serendipity, trong đó, tôi tham gia một số chương [1]. Nay đã có sự hiện diện trong ETH Library. -/- Gọi ETH Zürich là một ngôi đền khoa (...) học nhân loại chẳng có gì quá. Nơi đây, 32 giáo sư giải thưởng Nobel đã được trao gửi. Nhà bác học vật lý vĩ đại nhất thế kỷ XX, và cũng của mọi thời đại, Albert Einstein là sinh viên, sau đó là giáo sư tại chính nơi này. Đây là nơi Einstein đặt nền móng cho rất nhiều tư tưởng lớn suốt cuộc đời. (shrink)

Bài viết trình bày một số triển khai mới trong quá trình phát triển bổ sung các luận điểm sâu hơn cho hệ thống phát triển và quản trị quá trình sản xuất tri thứcphát kiến kỹ thuật-công nghệ của nhóm nghiên cứu AISDL, thường được gọi tắt là hệ thống lý thuyết SM3D.

Nhiều người vẫn cho thiếu đầu tư là một rào cản phát triển xã hội. TS kinh tế Vương Quân Hoàng lo ngại “ngộ độc” nguồn lực hơn.

Từ ngày 4 tháng 11 năm 1869 tới nay, Tạp chí Nature đã tồn tại trong hơn 150 năm cùng với thăng trầm của lịch sử nhân loại. Rất nhiều khám phá và sáng tạo tri thức nhân loại ở khắp các ngành khác nhau như nhân chủng học, y sinh, khoa học vũ trụ đã được Nature đăng tải. Các công trình kiến tạo như phát hiện về hoá thạch người “Hobbit”, cấu trúc xoắn ốc đôi của DNA, mô (...) tả đầu tiên về kháng thể đơn dòng…, đã mở ra nhiều hướng đi mới cho khoa học nhân loại. (shrink)

Cuộc khủng hoảng 2007-2008 nổ ra ở Hoa Kỳ kéo theo sự lao dốc của các thị trường chứng khoán các nước cho thấy tồn tại tác động lan truyền từ thị trường này sang thị trường khác. Mục tiêu của bài nghiên cứu nhằm kiểm tra mức độ lan truyền trong tỷ suất lợi nhuận và độ biến động tỷ suất lợi nhuận từ các thị trường chứng khoán phát triển (Hoa Kỳ và Nhật Bản) đến tám thị (...) trường các nước mới nổi (Ấn Độ, Trung Quốc, Indonesia, Hàn Quốc, Malaysia, Philippines, Đài Loan, Thái Lan) và Việt Nam. Nghiên cứu sử dụng các biến ngoại sinh là cú sốc từ thị trường Mỹ và Nhật Bản và hiệu ứng ngày trong mô hình ARMA(1,1)-GARCH(1,1) trên dữ liệu của các nước mới nổi khu vực châu Á và Việt Nam nhằm đánh giá tác động lan truyền. Nghiên cứu đưa ra một số kết quả như sau. Thứ nhất, hiệu ứng ngày tồn tại trên sáu trong số chín thị trường chứng khoán được nghiên cứu, ngoại trừ Ấn Độ, Đài Loan và Philippines. Thứ hai, tồn tại tác động lan truyền trong tỷ suất lợi nhuận giữa các thị trường với mức độ khác nhau, trong đó, Hoa Kỳ có tác động mạnh hơn đến thị trường Malaysia, Philippines và Việt Nam; ngược lại, Nhật Bản có hiệu ứng lan truyền cao hơn đến thị trường Trung Quốc, Ấn Độ, Hàn Quốc và Thái Lan; đối với thị trường Indonesia, hiệu ứng lan truyền từ Hoa Kỳ và Nhật Bản là tương đương. Cuối cùng, nghiên cứu không tìm thấy bằng chứng về hiệu ứng lan truyền trong độ biến động từ thị trường Hoa Kỳ và Nhật Bản đến các thị trường mới nổi khu vực châu Á và Việt Nam... (shrink)

Bạn hãy thử hình dung một bức tranh thể hiện hình ảnh một thương gia cưỡi một chú lạc đà, dưới chân là cát nóng bỏng của sa mạc khô cằn, phía sau lưng là mặt trời bỏng rát, hai bên đường chỉ có xương rồng gai góc, như biểu trưng cho hành trình vất vả đầy chông gai. Một điều gây bất ngờ: chú lạc đà lại kéo theo một chiếc xe hơi sang trọng.

(Dân trí) - Bạn hãy thử hình dung một bức tranh thể hiện hình ảnh một thương gia cưỡi một chú lạc đà. Dưới chân họ chỉ có cát nóng bỏng của sa mạc khô cằn, phía sau lưng họ là ánh mặt trời chói lòa, bỏng rát. Hai bên đường chỉ có sương rồng gai góc, như biểu trưng cho hành trình vất vả đầy chông gai. Một điều gây bất ngờ: chú lạc đà lại kéo theo một chiếc (...) xe hơi sang trọng. (shrink)